Zowel de Nederlandse als de Duitse taal kennen twee vormen om elkaar aan te spreken: u (=”Sie”) en jij (=”du”). Maar in beide talen worden deze vormen heel verschillend toegepast. Nederlanders die in Duitsland zaken doen zijn vaak onzeker hoe ze de Duitse zakenpartner het best kunnen aanspreken.
Hier een paar tips:
Zakenrelatie => ”Sie”
In het Duitse bedrijfsleven wordt voornamelijk ”Sie” gebruikt. Ook collega’s die al jarenlang samenwerken spreken elkaar vaak nog met ”Sie” aan. Dit heeft te maken met de strikte scheiding tussen privé en werk in Duitsland.
Achternaam
Normaal gesproken wordt ”Sie” samen met de achternaam gebruikt. (”Herr Meier, ich möchte Ihnen gerne folgendes Angebot unterbreiten.”) De achternaam wordt ook gebruikt als men over een ander persoon spreekt. (”Es tut mir leid, Herr de Jong ist gerade in einer Besprechung, aber vielleicht kann Ihnen Frau van den Berg weiterhelfen.”)
Formele vraag om te tutoyeren
Als men in het Duits van ”Sie” naar ”du” wil overgaan, gaat daar meestal een formele vraag aan vooraf. (”Wollen wir uns nicht lieber duzen?”) Er zijn duidelijke regels wie deze vraag mag stellen! In het bedrijfsleven snijdt die persoon, die in de hiërarchie het hoogst staat dit onderwerp aan. Ook een oudere persoon mag dit voorstel doen.
Consistent
Duitsers zijn consistent, ook in het gebruik van ”Sie” en ”du”. In de contacten met een persoon gebruik je óf ”Sie” óf ”du”, maar niet door elkaar. Heb je de stap naar tutoyeren eenmaal genomen, wordt altijd ”du” en de voornaam gebruikt.
Onzeker? => ”Sie”
Is het niet duidelijk of ”Sie” of ”du” de juiste form is? Gebruik dan liever ”Sie”. Als de zakenpartner dit te formeel vind, zal hij het zeggen. Andersom kan een ”du” als te persoonlijk, ongepast en in het ergste geval respectloos worden ervaren.
Trend
De laatste jaren wordt ook in het Duitse bedrijfsleven steeds vaker getutoyeerd, voornamelijk bij internationale of creatieve bedrijven en in de sociale media. Een uitzondering is de financiële wereld (banken en verzekeringen): Hier overheerst nog steeds ”Sie”.
Eveneens wordt de wat lossere Nederlandse bedrijfscultuur in Duitsland vaak als charmant ervaren. ”Fingerspitzengefühl” is aldus gevraagd om de passende vorm te vinden.
Overeenkomst ”Sie” en ”u”
In het dagelijks leven worden “u” en “Sie” in verschillende situaties en omstandigheden gebruikt. (Binnen de familie zal men in Duitsland bijvoorbeeld nooit “Sie” gebruiken!) Toch hebben ze gemeen dat ze in beide talen een uitdrukking zijn van respect en beleefdheid. In het Duits is dit zelfs terug te zien in de spelling: “Sie” wordt altijd met een hoofdletter geschreven, terwijl “du” met een kleine letter wordt geschreven.